MATEUSZ KOTOWSKI, Realizm zreformowany. Filozofia Iana Hackinga a spór o status poznawczy wiedzy naukowej, Wrocław 2016
SPIS TREŚCI |
|
WSTĘP |
9 |
CZĘŚĆ I: WPROWADZENIE DO SPORU O REALIZM NAUKOWY |
11 |
I.1. Spór o realizm naukowy: podstawowe rozstrzygnięcia |
17 |
I.1.1. Specyfika sporu o realizm naukowy |
17 |
I.1.2. Obserwowalne a nieobserwowalne |
17 |
I.2. Źródła współczesnego antyrealizmu: empiryzm i instrumentalizm |
22 |
I.3. Rozwój realizmu w XX wieku |
25 |
I.3.1. Realizm w obliczu historycznej niestabilności wiedzy naukowej |
30 |
I.3.2. Wyrafinowany realizm Henriego Poincarégo i Pierre’a Duhema |
33 |
I.3.3. Realizm dla krytycznego racjonalisty |
39 |
I.3.4. Rozwój argumentacji z sukcesu nauki |
43 |
I.4. Wyzwania dla klasycznego realizmu |
50 |
I.4.1. Rewolucje naukowe i niewspółmierność znaczeń |
51 |
I.4.2. Pesymistyczna indukcja |
57 |
I.4.3. Problemy z wnioskowaniem do najlepszego wyjaśnienia |
60 |
I.4.4. Niedookreślenie teorii przez dane doświadczenia |
62 |
I.4.5. Koniec realizmu konwergentnego? 53 |
66 |
CZĘŚĆ II: REALIZM IANA HACKINGA |
69 |
II.1. Teoretycyzm a eksperymentalizm |
71 |
II.2. Filozofia eksperymentu |
77 |
II.2.1. Czy teoria musi poprzedzać eksperyment? |
77 |
II.2.2. Wymiary praktyk teoretycznych |
82 |
II.2.3. Eksperyment jako wytwarzanie zjawiska |
84 |
II.3. Realizm w stosunku do przedmiotów |
86 |
II.3.1. Dwa realizmy |
88 |
II.3.2. Argumenty za realizmem |
90 |
II.3.2.1. Realizm w mikroskopii |
90 |
II.3.3.2. Argument eksperymentalny |
94 |
II.3.4. Koincydencja a interakcja |
99 |
II.4. Realizm w stosunku do przedmiotów wobec tradycyjnych wyzwań |
100 |
II.4.1. Argumenty Hackinga a wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia |
100 |
II.4.2. Przedmioty teoretyczne a niewspółmierność znaczeń i problem zmiany teoretycznej |
104 |
II.4.3. Realność przedmiotów teoretycznych a problem empirycznego niedookreślenia |
114 |
II.5. Nie tylko fizyka: realizm Iana Hackinga a różnorodność nauk przyrodniczych |
117 |
II.5.1. Przedmioty teoretyczne astrofizyki |
119 |
II.5.2. Przedmioty teoretyczne chemii |
124 |
II.5.3. Historyczne nauki przyrodnicze: przypadek biologii ewolucyjnej |
127 |
II.5.4. Pewne niebezpieczeństwa deskryptywizmu |
132 |
II.6. Pluralizm w naukach i style rozumowania |
135 |
II.6.1. Niejedność nauki |
135 |
II.6.2. Style rozumowania naukowego |
142 |
II.6.3. Nauki laboratoryjne jako przykład samouzasadniającego się stylu rozumowania naukowego |
147 |
II.7. Rozstrzygające wątpliwości |
151 |
II.7.1. Zdania o faktach i schematy pojęciowe |
152 |
II.7.2. Historyczna niestabilność wiedzy raz jeszcze |
154 |
II.8. Nowy początek |
159 |
CZĘŚĆ III: REALIZM JAKO SELEKTYWNY SCEPTYCYZM |
161 |
III.1. Oddalanie zarzutu pesymistycznej indukcji |
167 |
III.2. Co pozwala teoriom działać? Stanowisko Philipa Kitchera (i Stathisa Psillosa) |
173 |
III.3. Nie przedmioty, lecz struktury: realizm strukturalny |
179 |
III.3.1. Epistemiczny realizm strukturalny Johna Worralla |
180 |
III.3.2. Ontyczny realizm strukturalny Jamesa Ladymana i Stevena Frencha |
188 |
III.4. Semirealizm Anjana Chakravartty’ego |
190 |
III.5. Po semirealizmie |
198 |
III.5.1. Niedookreślenie i abdukcja w kontekście specyfiki sporu o realizm naukowy |
200 |
III.5.2. Niedostrzeżone alternatywy i „nowa indukcja” Kyle’a Stanforda |
201 |
III.5.3. Semirealizm a problem niedookreślenia |
204 |
III.5.4. W stronę ontologicznie neutralnego realizmu? |
209 |
ZAKOŃCZENIE |
211 |
BIBLIOGRAFIA |
215 |
INDEKS NAZWISK |
223 |